Μια κοινωνία η οποία δείχνει να εμπιστεύεται, για τη διακυβέρνησή της, ένα κόμμα της Αριστεράς κι από την άλλη έχει κορώνα στο κεφάλι της τον στρατό, την αστυνομία και την Εκκλησία είναι μια από χέρι προβληματική κοινωνία. Κοινωνία χαμένη στις αντιφάσεις της. Κι αν μεν είχαμε απλώς να κάνουμε με τη διαπίστωση και τις ερμηνείες της, λίγο το κακό. Θα αναλάμβανε η πολιτική επιστήμη να μελετήσει το φαινόμενο και να λύσει τους γρίφους. Επιχειρώντας όμως την αποτύπωση στην πολιτική πράξη αυτής της πραγματικότητας και την προβολή της στο μέλλον, θα ξαφνιαστούμε, ίσως και να τρομάξουμε με τα πιθανά πολιτικά της παράγωγα...
ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΠΑΪΚΟΥ
Τα ευρήματα της τελευταίας δημοσκόπησης της Public Issue, που δημοσιεύτηκε στην «Εφημερίδα των Συντακτών», είναι πράγματι εντυπωσιακά. Σύμφωνα μ' αυτά ο ΣΥΡΙΖΑ προηγείται καθαρά στην εκτίμηση εκλογικού αποτελέσματος, στην παράσταση νίκης και σ' όλους τέλος πάντων τους δείκτες εκείνους που μπορεί να θεωρηθεί ότι «προβλέπουν» (με τις εύλογες επιφυλάξεις) το αποτέλεσμα των επόμενων εκλογών. Αφήνοντας μάλιστα περιθώρια βάσιμης ελπίδας στους επίδοξους νικητές για εξασφάλιση της αυτοδυναμίας.
Σύμφωνα με τα άλλα ευρήματα της ίδιας δημοσκόπησης, οι Έλληνες πολίτες περιβάλλουν με την αμέριστη εμπιστοσύνη τους τον στρατό σε ποσοστό 80%, την αστυνομία σε ποσοστό 70%, την εκκλησία σε ποσοστό 57%. Ενώ κατά μόλις 11% εμπιστεύονται τα πολιτικά κόμματα, κατά 26% τη Βουλή, κατά 13% τις εφημερίδες και την τηλεόραση. Διασώζονται ως προς την εμπιστοσύνη των πολιτών το ραδιόφωνο και το Internet (48% και 42% αντίστοιχα), η Δικαιοσύνη με 49%, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας με 51% και τα κινήματα πολιτών με 50%.
Η ερμηνεία του φαινομένου μπορεί, προφανώς, να αναζητηθεί στην οικονομική κρίση, στην πολιτική παρακμή, στη χρονίως προβληματική συμπεριφορά του πολιτικού προσωπικού και στην εξ αυτών απονομιμοποίηση των πολιτικών θεσμών, στην όχι ασυνήθη συντηρητικοποίηση των κοινωνιών σε κρίση. Σε άλλες μάλιστα κοινωνίες σε κρίση, η συντηρητικοποίηση εκφράζεται πολύ πιο αιχμηρά και επικίνδυνα, με την ανάδειξη ακροδεξιών, ξενοφοβικών σχηματισμών (π.χ. στη Γαλλία) σε ηγέτιδες δυνάμεις...
Τα πολλαπλά «μέτωπα» του ΣΥΡΙΖΑ
Ο ΣΥΡΙΖΑ λοιπόν ετοιμάζεται για την εξουσία. Ετοιμάζεται, επιχειρώντας, κατά κύριο λόγο (και κατά προτεραιότητα), να λύσει τα αινίγματα που έχουν να κάνουν με την προβλεπόμενη αντίδραση των εταίρων και δανειστών, απέναντι στις προγραμματικές του «φιλοδοξίες». Πρόκειται, προφανώς, για το κεντρικό αυριανό του μέτωπο.
Φαίνεται όμως ότι έχει να αντιμετωπίσει και ένα εσωτερικό μέτωπο, όχι ευκολότερα διαχειρίσιμο. Εσωτερικό μέτωπο, εντοπιζόμενο μάλιστα σε δύο διακριτά, αν και ώς ένα βαθμό επάλληλα, σκέλη. Σ' εκείνο που, από την αρχή, θα απαιτεί όλο και πιο πολλά όλο και πιο γρήγορα. Μια και τμήμα του καθημαγμένου από τις συνέπειες της κρίσης λαού έχει επενδύσει σ' εκείνον όλες του τις ελπίδες. Κι από την άλλη, το κομμάτι εκείνο της κοινωνίας (το πολύ μεγάλο απ' ό,τι αποκαλύπτεται), που δεν θα επιθυμούσε να δει να αμφισβητούνται οι θεσμοί της καρδιάς του.
Πώς θα καταφέρει, άραγε η κυβέρνηση της Αριστεράς να μείνει πιστή στις πάγιες θέσεις της για δραστική μείωση των αμυντικών δαπανών (των εξοπλισμών κατά κύριο λόγο) προς όφελος του κοινωνικού κράτους, όταν το 80% του λαού περιβάλλει με την εμπιστοσύνη του τις ένοπλες δυνάμεις. Πόσο εύκολο θα είναι, άραγε, για την κυβέρνηση της Αριστεράς να περιορίσει τις «υπερεξουσίες» (αλλά και την ατιμωρησία) των σωμάτων ασφαλείας, εκείνες που οδηγούν στις υπερβάσεις που όλοι γνωρίζουμε, όταν το 70% του λαού εμπιστεύεται σήμερα την αστυνομία; Πόσο «περίπατος» θα είναι, άραγε, για την κυβέρνηση της Αριστεράς να υλοποιήσει την κεντρική της θέση αρχής για χωρισμό εκκλησίας και κράτους, όταν το 57% του λαού εμπιστεύεται την εκκλησία, όπως είναι και βρίσκεται σήμερα; Πώς θα κατορθώσει, εντέλει, ο ΣΥΡΙΖΑ να μείνει πιστός στις αρχές του, όταν θα έχει μεγάλη μερίδα του λαού απέναντί του, προκειμένου για τέτοιες θεμελιώδεις μεταρρυθμίσεις;
Η εύκολη απάντηση στο ερώτημα θα ήταν ότι για ένα διάστημα και ίσως ώσπου να κλείσει τα άλλα τα μεγάλα, τα κεντρικά του μέτωπα, να μη θέσει στις κυβερνητικές του προτεραιότητες ζητήματα θεσμών. Όχι τουλάχιστον σαν τα προαναφερθέντα. Αλλά τότε θα σταθεί (ή έστω θα φανεί) ανακόλουθος απέναντι στις αρχές του. Με συνέπεια να αντιμετωπίσει τη δυσπιστία του σκληρού πυρήνα του χώρου αναφοράς του. Των πιο σταθερών από τα ερείσματά του. Εκείνα στα οποία, κατά κύριο λόγο, λογαριάζει για τη στήριξη της πολιτικής του. Οπότε τι; Πώς;
«Εκτός από τον καπιταλισμό, υπάρχει και η μοναξιά». Είναι το σύνθημα τοίχου, από τα δημοφιλέστερα των προηγούμενων δεκαετιών. Ας το επικαιροποιήσουμε. «Εκτός από τη Μέρκελ και τον Σόιμπλε, υπάρχει και η ελληνική κοινωνία, με τις αντιφάσεις της»...
Πηγή: avgi.gr